Bí thư Tỉnh ủy Trần Văn Túy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Nhân Chiến và các đại biểu tham quan phòng thư viện điện tử tại Trường THPT Yên Phong 1, ngày 11-11-2013.

Trước đó, ngày 11-11, Bí thư Tỉnh ủy Trần Văn Túy và Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Nhân Chiến đã có buổi làm việc với lãnh đạo Trường THPT Yên Phong 1 về công tác chuẩn bị lễ kỷ niệm 50 năm thành lập và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất (ngày 17-11). Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy biểu dương kết quả nổi bật của trường thời gian qua đồng thời nhấn mạnh, tập thể trường phải coi đây là mốc quan trọng bắt đầu một chiến lược dài hơi trong đổi mới và nâng cao chất lượng giáo dục. Xây dựng trường xứng đáng là chiếc nôi của lớp thế hệ học sinh chuyên Toán thành danh toàn Hà Bắc (cũ)...…

Kỳ tích 9 năm

Trường THPT Yên Phong 1 thành lập năm 1963, tại thị trấn Chờ (Yên Phong). Là vùng đất học nức tiếng, giáp với vùng tự do, đúng như tên đất là miền gió lặng, ít chịu tác động của chiến tranh nên ngay từ những năm đầu, trường đã thu hút được nhiều giáo viên khắp nước đến công tác, rồi sinh cơ lập nghiệp tại Yên Phong, coi Yên Phong là quê hương thứ 2. Cũng vì những lợi thế riêng có, từ năm 1968, Ty Giáo dục Hà Bắc quyết định đặt hệ chuyên Toán tại trường. Từ đây ra đời những lớp học sinh chuyên Toán thành danh được cả nước biết đến, trường tự hào về học sinh và học sinh cũng tự hào vì từng được học tập trong chiếc nôi chuyên Toán tại Yên Phong.

Năm 1972, trong điều kiện chiến tranh phá hoại của Đế quốc Mỹ lan rộng, trường phải sơ tán nhiều nơi nhưng thầy trò vẫn thi đua dạy tốt, học tốt. Do vậy chỉ sau 9 năm xây dựng, trường đã đạt kỳ tích trở thành 1 trong 7 trường cấp 3 xuất sắc nhất miền Bắc XHCN.

Dấu ấn những người đứng đầu

50 năm xây dựng, Trường THPT Yên Phong 1 trải qua 6 đời Hiệu trưởng, mỗi vị đều có những thuận lợi và khó khăn riêng, nhưng điều không thể phủ nhận là họ đều để lại những dấu ấn khá đậm nét, đóng góp tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.

Sở dĩ có nhận định chủ quan như vậy vì tác giả bài viết này từng nhiều lần được tiếp xúc, làm việc với 3 vị Hiệu trưởng giai đoạn sau của nhà trường là NGƯT Mẫn Đức Kiểm, Hiệu trưởng từ năm 1991 đến năm 2007 (đã mất); Nguyễn Hữu Tuyến, Hiệu trưởng từ năm 2007 đến tháng 1-2013; Nguyễn Duy Hà, Hiệu trưởng từ tháng 2-2013 đến nay.

Tiếp xúc với NGƯT Mẫn Đức Kiểm khi còn đương nhiệm, tôi luôn thấy ông mẫn tiệp lạ thường. Trong công việc, ông luôn có cái tình của người làm thầy và cái sắc sảo của người làm quản lý. 17 năm làm Hiệu trưởng, nhưng ông không hề lạc hậu với thời cuộc. Bằng chứng là những quyết sách ông đưa ra luôn nhận được sự đồng thuận cao của Hội đồng giáo dục nhà trường. Ông thân gần với học trò và đồng nghiệp, lại tận tâm với công việc bởi thế ông luôn là tấm gương sáng của đồng nghiệp và học trò.

Trước năm 2007, Trường THPT Yên Phong 1 luôn quá tải về số lượng, có năm tới gần 3.400 học sinh và hơn 120 cán bộ, giáo viên. Để xây dựng trường thành điểm sáng tiêu biểu khối THPT của tỉnh, NGƯT Mẫn Đức Kiểm luôn có chiến lược tinh gọn đầu vào, để vừa giảm áp lực quá tải số lượng vừa có điều kiện tuyển lựa học sinh khá, giỏi. Tiếp nữa phải thường xuyên có kế hoạch bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cốt cán, kế cận cốt cán ở từng tổ bộ môn, từng thế hệ giáo viên. Biện pháp quan trọng nữa là phải coi trọng dân chủ, phát huy trí tuệ tập thể tham mưu cấp trên đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đáp ứng tốt yêu cầu đổi mới giáo dục.

Trước khi nghỉ hưu (năm 2007), ông đã đưa vị thế của trường vươn tới đỉnh cao, được Bộ GD-ĐT xếp hạng trong tốp 100 trường THPT có điểm thi ĐH cao nhất toàn quốc.

Thạc sỹ Toán học Nguyễn Hữu Tuyến đảm nhiệm Hiệu trưởng khi chưa đầy 40 tuổi, nhưng đã kinh qua nhiều vị trí nên khá quen người thạo việc từ bồi dưỡng học sinh giỏi, chủ nhiệm lớp, lãnh đạo tổ chuyên môn, Bí thư Đoàn trường, Phó Hiệu trưởng… Anh bộc bạch với tôi rằng, đấy chính là những thuận lợi căn bản cho công việc quản lý của anh.

Khu nhà lớp học 5 tầng hiện đại của Trường THPT Yên Phong 1.

Nhưng còn đó không ít khó khăn mà Hiệu trưởng Tuyến phải đối mặt, khi nhiều giáo viên gạo cội, cốt cán ở các tổ chuyên môn đồng loạt nghỉ hưu, số giáo viên trẻ (dưới 35 tuổi) chiếm tới 80%. Một câu hỏi lớn được đặt ra, “thương hiệu” Yên Phong 1 có còn sức nóng thu hút những thí sinh khá, giỏi dự thi đầu vào? Và nữa, có học sinh khá, giỏi liệu đội ngũ hiện tại có đáp ứng tốt yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục? Trăn trở của người đứng đầu, cũng là suy nghĩ của nhiều giáo viên tâm huyết trong trường dần được tháo gỡ khi trí tuệ tập thể của Hội đồng giáo dục nhà trường được phát huy cao độ. Trường mạnh dạn giao việc trọng cho những giáo viên trẻ, trong quá trình thẩm định những giáo viên có năng lực và tâm huyết được giao nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi, luyện thi ĐH và được tạo điều kiện học tập nâng chuẩn để từng bước kế cận nhiệm vụ cốt cán của những đồng nghiệp đi trước.

Ngoài ra bằng nhiều giải pháp tích cực, trường đã có được các nguồn thu chính đáng nâng cao đáng kể đời sống cán bộ, giáo viên giúp họ yên tâm công tác.

Kiên trì các giải pháp tích cực, những năm qua Trường THPT Yên Phong 1 vẫn là địa chỉ tin cậy thu hút hầu hết những học sinh khá, giỏi trên địa bàn dự thi đầu vào. Cùng với việc nâng cao chất lượng đội ngũ, chất lượng giáo dục của trường tiếp tục đạt nhiều kết quả vượt bậc. Kết quả ấy là trí tuệ tập thể của Hội đồng giáo dục nhà trường, là sự tiếp nối kết quả của người tiền nhiệm Mẫn Đức Kiểm đã dày công vun đắp. Nhưng điều không thể phủ nhận là có sự đóng góp tích cực của Hiệu trưởng Nguyễn Hữu Tuyến.

Thực hiện kế hoạch luân chuyển cán bộ, ông Nguyễn Duy Hà được điều động nhậm chức Hiệu trưởng Trường THPT Yên Phong 1 từ tháng 2-2013. Ông Hà trước cũng là giáo viên trường này sau được điều về Trường THPT Yên Phong 2 làm quản lý, gần chục năm cặm cụi nghĩ làm, ông đã năng động cùng các đồng nghiệp có nhiều giải pháp táo bạo nhưng lại rất khả thi mang lại cho ngôi trường non trẻ nhiều kết quả đáng ghi nhận. Ông Nguyễn Duy Hà cũng đã để lại Trường THPT Yên Phong 2 nhiều dấu ấn tích cực với vai trò người đứng đầu.

Nhưng về Trường THPT Yên Phong 1 làm Hiệu trưởng chắc mục tiêu và các giải pháp khác xa so với trường cũ, ngọn cờ thi đua “2 tốt” được phát huy ra sao trong những năm tới phụ thuộc phần quan trọng cách làm mới của Hiệu trưởng Nguyễn Duy Hà trong việc quy tụ, phát huy trí tuệ tập thể toàn đội ngũ cán bộ giáo viên nhà trường?

50 năm và 5 năm

50 năm là khoảng thời gian đủ cho 1 cơ sở giáo dục khẳng định tầm vóc và sức ảnh hưởng của mình. Với Trường THPT Yên Phong 1, đây đã trở thành địa chỉ tin cậy, là điểm sáng trong bức tranh giáo dục tỉnh Bắc Ninh. 50 năm, diện mạo nhà trường đã hoàn toàn đổi khác, từ những ngôi nhà cấp 4 được thay thế bằng những khu nhà cao tầng hiện đại. Kinh phí xây trường của nhà nước, nhưng với trách nhiệm, Hội đồng giáo dục nhà trường đã tham góp nhiều ý kiến phản biện khoa học giúp các cơ quan chức năng hoàn thiện quy hoạch tổng thể nhà trường được khang trang hiện đại và có giá trị sử dụng lâu dài.

Sự đổi thay về diện mạo tập trung nhất trong 5 năm trở lại đây, càng phấn khởi hơn vì 5 năm qua (từ năm 2009-2013) cũng là điểm nhấn quan trọng về những kết quả nổi bật về chất lượng giáo dục của nhà trường: Liên tục trong tốp 200 trường THPT có điểm thi ĐH cao nhất toàn quốc; Liên tục dẫn đầu hoặc trong tốp dẫn đầu tỉnh về kết quả thi giáo viên, học sinh giỏi cấp tỉnh… Riêng năm 2013, thống kê bước đầu có 83% học sinh đỗ ĐH, CĐ trong đó đỗ ĐH nguyện vọng 1 chiếm tới 69,8%.

Lịch sử đã ghi nhận bước trưởng thành vượt bậc của Trường THPT Yên Phong 1 sau nửa thế kỷ, là điểm sáng trong bức tranh toàn cảnh của giáo dục vùng đất học Bắc Ninh. Truyền thống ấy sẽ được tiếp nối ra sao phụ thuộc nhiều vào cách nghĩ, cách làm, vào trí tuệ của tập thể 129 cán bộ quản lý, giáo viên nhà trường, trong đó trách nhiệm nặng nề nhưng cũng thật vinh quang nhất không ai khác chính là những nhà giáo trong Ban giám hiệu đứng đầu là Hiệu trưởng Nguyễn Duy Hà.